Skip to main content



HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



RP EN DE WATERSNOODRAMP 1953

Artikelen uit oude politietijdschriften
De watersnoodramp van 1953
De zwarte nacht van Nederland
De ramp en de inzet van de Rijkspolitie
Uit: De kijkdoos van het District Middelburg
 
Persoonlijke archieven
Het verhaal van Toon van den Brink
Archief van S. (Sipke) Veenema
 
Naar > menu Rijkspolitie algemeen

Reacties en/of aanvullingen op dit artikel Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. het ons. Wel graag de naam v/h artikel en/of het fotonummer vermelden.
Belangrijk. Stuur geen foto's uit boeken, facebookpagina's of websites in. Deze mogen wij niet publiceren.
Het is niet toegestaan om foto's van deze site elders te publiceren bv op een website of facebookpagina.







HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



RIJKSPOLITIE EN DE WATERSNOODRAMP 1953


Geplaatst op 17-1-2023
Met dank aan Regio8 en Frans van Bergen
 Het verhaal van Toon van den Brik.
Zeventig jaar na de watersnoodramp wordt het verhaal van politieman Toon van den Brink uit Eibergen alsnog verteld in het A.M. de Jong/Museum in Nieuw-Vossenmeer in Noord-Brabant. De agent hielp bij het bergen en identificeren van slachtoffers van de ramp.

In de vitrine van het Noord-Brabantse museum liggen persoonlijke bezittingen van de Wachtmeester 1e klasse der Rijkspolitie uitgestald. Heemkundekring Nieuw-Vossemeer startte vorig jaar een zoektocht naar de zoon van Toon van den Brink, om zo een persoon aan de geschiedenis te verbinden. Dat is gelukt, zoon Coen van den Brink besloot de spullen aan het museum te geven. "Het meest dierbaar waren voor hem een bedankbrief en een herdenkingstegeltje", vertelt Coen tegen Omroep Brabant. "Vooral dat tegeltje vond hij belangrijk. Dat hing, zelf nadat het meerdere keren stuk gevallen was, altijd in de woonkamer." De gebeurtenissen rondom de watersnoodramp moeten een onuitwisbare indruk hebben gemaakt op de politieman, die er tot aan zijn dood in 2007 weinig over kwijt wilde.

Van den Brink wordt op 3 februari 1953 opgeroepen om zich te melden op het districtsbureau van de Rijkspolitie in Doetinchem. De 36-jarige wachtmeester moet zo snel mogelijk naar het rampgebied. Op 4 februari arriveert Toon met vijf collega's in Nieuw-Vossemeer. In de vroege ochtend van 1 februari zijn ook hier de dijken doorgebroken, met alle verwoestende gevolgen van dien. "Ze hebben daar verschrikkelijke dingen gezien. Een verdronken kindje of baby'tje dat uit het prikkeldraad moest worden gehaald", vertelt Coen. "Mijn vader noemde het een zwarte periode uit zijn leven."

Watersnood 1953 foto 5b v.d. Bergen (3) bw(7V)Onderbelicht aspect
In de getroffen dorpen worden de Wachtmeesters van de Rijkspolitie verantwoordelijk gesteld voor het bergen en identificeren va de slachtoffers. Het is een loodzware taak die mentaal een zware wissel trekt op de hulpverleners. "Het is een onderbelicht aspect van de watersnoodramp. Ik ben blij dat we er nu aandacht aan besteden", vertelt Jan Bosters van Heemkundekring Nieuw-Vossemeer.

Foto rechts: Toon met zijn collega bij een verkeersongeval in 1955. Hij staat rechts op de foto.

 

'Het greep hem echt aan'
In de West-Brabantse plaats komen vijftig mensen om het leven. Toon van den Brink verbleef er tot halverwege maart 1953. "Over het verdriet en de ellende van de mensen sprak mijn vader nooit. Maar hij kon zich jaren later nog wel boos maken over een lijkenpikker die hij had aangetroffen met meerdere sieraden en horloges op zak", vertelt Coen. "Dat waren spullen die hij had gestolen van slachtoffers en uit de huizen. Dat je zoiets doet bij mensen die alles zijn kwijtgeraakt, dat greep hem echt aan."

Paria's
"Het is bekend dat er plunderingen plaatsvonden. Het gebeurt helaas bij elke ramp dat mensen er misbruik van maken", zegt Frans van Bergen, oud-politieman en mede-initiatiefnemer van de expositie. "We kunnen het wel willen ontkennen, maar het is belangrijk om het onder ogen te zien. Soms zijn mensen gewoon paria's."

'Ik besta dankzij de watersnoodramp'
"Ik ben trots op wat mijn vader hier betekent heeft voor de mensen", aldus Coen. Als jongste kind uit het gezin Van den Brink heeft hij ook een persoonlijke betrokkenheid op de ramp. "Ik besta dankzij de watersnoodramp. Mijn vader is op 3 februari betrokken en ik ben op 2 november 1953 geboren. Verder zeg ik niks." Aldus Coen Van den Brink
 

 Naar >  de index van dit artikel

 

 



HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



RIJKSPOLITIE EN DE WATERSNOODRAMP 1953


Geplaatst op 17-1-2023
Bron Politieacademie.nl
 De watersnoodramp van 1953.

In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 raasde er een vliegende zuidwesterstorm over Nederland. Daarbij kwam dat het die nacht ook springvloed was. De golven werden zo hoog dat de dijken op een aantal plaatsen bezweken en grote delen van de provincie Zeeland onder water kwamen te staan, maar ook Zuid-Holland en Noord-Brabant werden getroffen. Uiteindelijk zouden 1.825 mensen de dood vinden in het water. De provincie Zeeland was vooral een provincie waar het korps Rijkspolitie actief was. Het behoeft geen verder betoog dat een korps dat vooral bestond uit eenmansposten, dat wil zeggen dat er in kleinere gemeenten één rijkspolitieman dienst deed, bijna hopeloos en reddeloos tegenover deze ramp stond.


De hiërarchische verhoudingen waren in 1953 nog sterk. Een rijkspolitieman draagt een van zijn officieren op zijn rug.

In antwoord op de problemen werden in het hele land hulptroepen gemobiliseerd. Aangezien het korps Rijkspolitie het eerst in aanmerking kwam om bijstand te leveren werd hier zo snel als mogelijk werk van gemaakt. Iedere jonge wachtmeester die ook maar gemist kon worden kreeg de order zo snel mogelijk naar Zeeland te gaan en zich te melden bij hun commandanten. In totaal werden landelijk 1.000 manschappen van het korps vrijgemaakt die nog verder werden aangevuld met leden van de gemeentepolitie die in hun standplaats gemist konden worden. Uiteraard deden ook manschappen van het leger en de Koninklijke Marechaussee dienst als hulptroepen.
Watersnood 1953 Foto 3 Veenema bw(7V)De taak van de opgeroepen politiemannen was grofweg drieledig. Heel belangrijk was de verkeersregeling. Die was absoluut nodig om zo snel en effectief mogelijk hulpgoederen bij de slachtoffers te krijgen. Verder was er de ordehandhaving en dat betekende vooral het tegengaan van plunderingen en dan was er het bergen en identificeren van de doden. Deze laatste taak werd eigenlijk het meest urgent en de minister van Justitie ging er op 4 februari mee akkoord dat rijkspolitiemannen dit weinig benijdenswaardige werk kregen opgedragen.

In iedere gemeente die door de watersnood getroffen was werd een wachtmeester verantwoordelijk voor berging en identificatie. In groepjes van twee tot vier trokken de politiemannen erop uit om de lijken te bergen. Soms moesten daar handkarren voor worden gebruikt omdat ander vervoer niet voorhanden was. De lijken werden schoongespoeld en de kenmerken van lichaam en kleding werden op een speciaal daarvoor ontwikkeld standaard proces-verbaal vastgelegd. Daarna werden de doden begraven eventueel met de markering onbekend. Watersnood 1953 foto 4 Veenema bw(7V)Een groot aantal doden was zo zwaar verminkt dat het heel moeilijk werd vast te stellen om wie het nu werkelijk ging. Iemand kwam op het idee om in zo’n geval de huid van duim en wijsvinger in formaline te bewaren en te vergelijken met de vingerafdrukken zoals die door de Duitsers tijdens de bezetting voor de persoonsbewijzen waren verzameld. Op die manier kon een flink aantal van de onbekende doden een naam worden gegeven en worden overgedragen aan de familie zodat die hun geliefde konden begraven.

Al met al een uitermate zware opgave voor de vaak nog jonge en onervaren politiemannen. Van enige psychologische opvang was in die dagen geen sprake. De verwerking van die traumatische ervaringen vond hoofdzakelijk plaats door na gedane arbeid in de avonduren met elkaar van gedachten te wisselen. Politiemannen die elkaar voor de ramp nooit ontmoet hadden vormden in die dagen vriendschappen voor het leven. Als waardering voor hun optreden liet het Ministerie van Justitie voor zijn rijkspolitiemannen een oorkonde maken die aan iedereen die zich in Zeeland had ingespannen werd uitgereikt.

Watersnood 1953 Foto 2 Veenema bw(7V)Op de lange termijn bleek de aanpak van de gevolgen van de watersnoodramp richtinggevend voor de vraag hoe in de toekomst op te treden bij rampen en crises. Een heel belangrijk voorbeeld was de identificering van lijken bij rampen. Vandaag de dag wordt dat gedaan door het Rampen Identificatie Team oftewel RIT. Dit team, dat kan worden samengesteld en opgeroepen wanneer zich dat aandient, kan zijn historische wortels terug traceren naar die watersnoodramp van 1953. In die zin is het duidelijk dat er uit rampen en crises wat valt te leren. Zo is nu ook wel duidelijk dat politiemensen die werkzaam zijn geweest in een rampgebied moeten kunnen rekenen op psychologische hulp als zij dat nodig hebben of wensen.

 Naar >  de index van dit artikel

 

 

 




HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



 RIJKSPOLITIE EN DE WATERSNOODRAMP 1953


Geplaatst op 17-1-2023
Bron: Boek Rijkspolitie 1945 - 1994

 De zwarte nacht van Nederland.


Watersnood 1953 RP 45 94 (2) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (3) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (4) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (5) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (6) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (8) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (9) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (10) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (11) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (12) bw(7V)
Watersnood 1953 RP 45 94 (13) bw(7V)

Watersnood 1953 RP 45 94 (14) bw(7V)

Bron: Boek Rijkspolitie 1945 - 1994.

 Naar >  de index van dit artikel

 

 


 



HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



RIJKSPOLITIE EN DE WATERSNOODRAMP 1953

Geplaatst op 17-1-2023
Bron: Reflector 1953

Artikel uit de Reflector van 1 maart 1953.

Hieronder een zeer gedetailleerd
artikel uit de Reflector met betrekking tot de ramp en de inzet van honderden Rijkspolitiemensen uit het Gewest Groningen tijdens de Watersnoodramp van 1953.

De Reflector was een orgaan van het Gewest Groningen dat bestond uit de Districten Groningen, Friesland en Drenthe.
 

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (1) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (2) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (3) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (4) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (5) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (6) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (7) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (8) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (9) bw(7V)

Waternoodsramp 1953 De Reflector maart 1953 (10) bw(7V)

Watersnood 1953 foto 6 bw(7V)
Dit certificaat is aan alle Rijkspolitiemensen die zijn ingezet bij de watersnoodramp uitgereikt


HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN



RIJKSPOLITIE EN DE WATERSNOODRAMP 1953

Geplaatst op 26-2-2023
Bron: Kijkdoos District Middelburg


Middelburg kijkdoos F1a Watersnoodramp 1953 tekst 1 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F1b Watersnoodramp 1953 Kortgene bw(7V)

Middelburg kijkdoos F1c Watersnoodramp 1953 Kortgene 4 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F2 Watersnoodramp 1953 2 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F2 Watersnoodramp 1953 Kortgene 2 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F2 Watersnoodramp 1953 Kortgene 6 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F3 Watersnoodramp 1953 3 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F3 Watersnoodramp 1953 Kortgene 3 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F5 Watersnoodramp 1953 Kortgene 5 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F6 Watersnoodramp 1953 6 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F6a Watersnoodramp 1953 Rapportenboek Ouwerkerk 2 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F6a Watersnoodramp 1953 Rapportenboek Ouwerkerk 3 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F6a Watersnoodramp 1953 Rapportenboek Ouwerkerk 4 bw(7V)

Middelburg kijkdoos F6a Watersnoodramp 1953 rapportenboek ouwerkerk bw(7V)

Middelburg kijkdoos F7 Watersnoodramp 1953 reservepolitie bw(7V)

Middelburg kijkdoos Waternoodramp 1953 Getrouw en Paraat bw(7V)

Een herinneringscertificaat waaruit blijkt dat ook aspiranten van de Opleidingsschool werden ingezet voor deze zeer zware taak.


 Naar >  de index van dit artikel


Reacties en/of aanvullingen op dit artikel Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. het ons. Wel graag de naam v/h artikel en/of het fotonummer vermelden.
Help ons want alleen samen kunnen we er echt iets moois van maken. Lees hier hoe.
Belangrijk. Stuur geen foto's uit boeken, facebookpagina's of websites in. Deze mogen wij niet publiceren.
Het is niet toegestaan om foto's van deze site elders te publiceren bv op een website of facebookpagina.


 

Zoekhulp
Er staan op onze site al meer dan 2000 artikelen waarvan sommige ook nog met meerdere pagina’s. Als je iets specifieks zoek is het natuurlijk niet te doen om al die documenten even na te lopen. Daarom deze leeswijzer / zoekhulp.
Vervolg zoekhulp....